คราบสนิม เรื่องหยุมหยิมในบ้าน

          สนิมคือสิ่งที่เกิดขึ้นได้กับของใช้ที่มีลักษณะเป็นเหล็กหรือโลหะ และเป็นสิ่งที่สร้างความกังวลใจให้กับเจ้าของบ้านและผู้พักอาศัยเป็นอย่างมาก เพราะเมื่อใดก็ตามที่มีสนิมเกิดขึ้น ก็ยากจะแก้ไขโดยไม่มีอะไรเสียหาย นอกจากนี้ คราบสนิมยังสามารถติดไปบนอุปกรณ์อื่นๆหากไปสัมผัสโดนหรือวางของที่เปื้อนสนิมลงบนสิ่งนั้นอีกด้วย

 

สนิมเกิดจากอะไร ?

          สนิมเป็นปัญหาที่สามารถพบได้ตามส่วนประกอบที่เป็นเหล็กหรือโลหะทำปฏิกิริยากับออกซิเจน ความชื้นในอากาศหรือน้ำจนคุณสมบัติเปลี่ยนไป ทั้งความแข็งแรง สีและการผุกร่อนก็ไม่สามารถคงสภาพให้เป็นอย่างเดิมได้ โดยจะเริ่มจากบริเวณหนึ่ง แล้วค่อยขยายลุกลามไปเรื่อย ๆ ดังนั้น สาเหตุของการเกิดสนิมในบ้านจึงมักจะเกิดมาจากองค์ประกอบของบ้าน เช่น เฟอร์นิเจอร์ หรือเสาที่มีเหล็กหรือโลหะเป็นส่วนประกอบโดนน้ำหรือความชื้นจนกลายเป็นสนิมนั้นเอง

นอกจากน้ำและความชื้นในอากาศ ที่เข้าไปทำปฏิกิริยากับพวกของหรือโครงสร้างอาคารที่เป็นเหล็กหรือโลหะแล้ว เครื่องใช้บางประเภท เช่น ช้อน หม้อ หรือส้อม ที่ผ่านการใช้งานไปนานๆก็อาจจะเกิดร่องรอยของสนิมได้เช่นเดียวกัน โดยมักจะเกิดขึ้นเป็นจุดๆในบริเวณเล็กๆก่อนจะค่อยๆลุกลามไปยังบริเวณอื่นจนในที่สุดวัสดุชิ้นนั้นก็ดูสกปรกและไม่น่าใช้อีกต่อไป

สีของสนิมบ่งบอกอะไร?

          สีของสนิมสามารถบ่งบอกถึงสาเหตุของปัญหาที่เกิดรวมถึงสภาพแวดล้อมได้ด้วย ดังนี้

1. สนิมสีแดง

มักจะเกิดขึ้นในพื้นที่ที่มีออกซิเจนและน้ำสูง มีฤทธิ์กัดกร่อนเนื้อเหล็กได้ค่อนข้างสูง และมีความอ่อนตัวสูงเช่นกัน จึงสามารถขัดออกและทำความสะอาดได้ง่าย

2. สนิมสีเหลือง

เกิดขึ้นในพื้นที่ที่มีความชื้นสูงมาก และความร้อนสูงด้วย เช่น โดนไอน้ำเดือดเป็นระยะเวลานาน ทำให้ออกไซด์ที่เกิดขึ้นบนเหล็กหรือโลหะเป็นสีเหลือง

3. สนิมสีน้ำตาล

เกิดขึ้นในพื้นที่ที่มีออกซิเจนและน้ำสูง แต่มีความชื้นต่ำ มีลักษณะเป็นหย่อม ๆกระจายบนพื้นผิวเหล็กหรือโลหะ สนิมประเภทนี้จะแห้งมากกว่าประเภทอื่น ทำให้การขัดทำความสะอาดเป็นไปได้ยาก

4. สนิมสีดำ

เกิดขึ้นในพื้นที่ที่มีออกซิเจนสูงแต่ความชื้นต่ำ มีลักษณะเป็นสีน้ำตาลเข้มหรือดำ มักกระจายตัวทั่วพื้นผิวของเหล็กหรือโลหะเป็นหย่อม ๆ สามารถบ่งชี้ได้ว่าเหล็กหรือโลหะนั้นอาจมีการปนเปื้อนของสารเคมี

วิธีป้องกันสนิม

          การป้องกันไม่ให้สนิมเกิดขึ้นตั้งแต่แรกจะช่วยยืดอายุใช้งานและรักษาสภาพข้าวของเครื่องใช้ได้ยาวนาน สำหรับวิธีการป้องกันสนิมในบ้านนั้น ทำได้ไม่ยากและสามารถทำได้ด้วยตัวเอง ดังนี้

1. เคลือบพื้นผิว

เคลือบผิวเหล็กด้วยสีเคลือบ สีที่เคลือบเอาไว้จะทำหน้าที่เป็นเหมือนเปลือกช่วยป้องกันไม่ให้พื้นผิวเหล็กสัมผัสกับน้ำ ความชื้น และออกซิเจนโดยตรง แต่ต้องหมั่นเคลือบอย่างสม่ำเสมอจะได้ป้องกันสนิมได้นานขึ้น

2. ใช้วัสดุที่ทำมาจากเหล็กกล้า

ใช้สแตนเลสหรืออะลูมิเนียมเพื่อลดการเกิดสนิม เพราะสแตนเลสเป็นโลหะที่ผสมระหว่างเหล็กกับคาร์บอน ไม่เป็นสนิมได้ง่าย ยากต่อการกัดกร่อน ส่วนอะลูมิเนียม แม้จะสามารถเกิดสนิมได้ แต่สนิมที่เกิดขึ้นจะเป็นกลไกพิเศษที่สามารถป้องกันสนิมได้อีกทีหนึ่ง

3. หลีกเลี่ยงการวางเฟอร์นิเจอร์ที่เป็นเหล็กหรือโลหะในพื้นที่ที่จำให้เกิดสนิมได้

ไม่ควรนำเฟอร์นิเจอร์หรือเครื่องมือต่างๆที่มีเหล็กหรือโลหะเป็นองค์ประกอบไปวางไว้ในพื้นที่ๆเสี่ยงจะโดนน้ำหรือมีความชื้นสูง เช่น โต๊ะเหล็กไม่ควรนำไปตั้งไว้กลางสวน เป็นต้น

4. เก็บเครื่องมือให้ห่างจากความชื้น

ทุกครั้งหลังใช้งานเครื่องมือที่มีเหล็กหรือโลหะเป็นส่วนประกอบ เช่น เครื่องมือช่าง หรือเครื่องมือทำสวน ต้องเช็ดให้แห้งและพ่นน้ำยากันสนิมให้เรียบร้อย ระวังอย่างนำเครื่องมือเหล่านี้ไปไว้ในที่ที่มีความชื้นสูงเด็ดขาด

วิธีกำจัดคราบสนิมในบ้าน

          การกำจัดคราบสนิมในบ้านนั้นสามารถทำได้โดยใช้สิ่งต่าง ๆ ที่อยู่ในบ้าน วันนี้เราจะยกตัวอย่าง 3 วิธีกำจัดคราบสนิมง่ายๆที่คุณสามารถทำได้เอง ดังนี้

1. น้ำอัดลม

น้ำอัดลมมีคุณสมบัติเป็นกรด จึงกำจัดสนิมออกได้ สามารถใช้น้ำอัดลมกำจัดสนิมได้ง่ายๆเพียงแค่ทำอุปกรณ์ที่ขึ้นสนิมไปแช่ในน้ำอัดลมสักพัก หรือจะเทน้ำอัดลมลงบนพื้นผิวที่มีสนิมเกาะโดยตรงเลยก็ได้ เพียงเท่านี้ก็จะช่วยกำจัดคราบสนิมได้แล้ว

2. น้ำส้มสายชู

เป็นสิ่งที่นิยมนำมาใช้เพื่อกำจัดคราบสนิมที่เกาะของใช้ในครัว เช่น กะทะ วิธีใช้คือนำอุปกรณ์ที่มีสนิมขึ้นใส่ลงในชามที่มีน้ำส้มสายชูอยู่ในนั้น เมื่อทิ้งไว้สักระยะหนึ่ง สนิมก็จะค่อยๆ หลุดออกมา

3. น้ำมะนาว

คราบสนิมที่ติดอยู่ตามเสื้อผ้าสามารถใช้น้ำมะนาวเพียวๆกำจัดออกไปได้ โดยการบีบน้ำมะนาวลงบนคราบโดยตรง จากนั้นนำส่วนที่มีคราบไปขึงบนปากหมอที่มีน้ำเดือด ไอน้ำจากน้ำที่กำลังเดือดจะช่วยกำจัดคราบสนิมให้ได้ ในระหว่างนี้ให้บีบมะนาวซ้ำเข้าไปอีกก่อนจะนำไปซักตามปกติ เพียงเท่านี้คราบสนิมที่ติดบนเสื้อผ้าก็จะหายไป

          สนิมไม่ใช่ปัญหาใหญ่โตเกินกว่าที่เราจะแก้ไขได้ แถมการกำจัดคราบสนิมก็ไม่ยากอย่างที่คิด คุณสามารถนำสิ่งต่าง ๆที่มีอยู่รอบตัวมาเป็นตัวช่วยในการทำความสะอาดได้หลากหลาย ดังนั้นควรตรวจสอบอย่างสม่ำเสมอว่าจุดไหนในบ้านมีคราบสนิมเกาะอยู่บ้าง หากพบก็ให้รีบกำจัดมันออกไปก่อนที่มันจะลุกลามจนยากจะแก้ไข เพียงเท่านี้ คุณก็สามารถยืดอายุข้าวของเครื่องใช้ให้นานขึ้นได้แล้ว